Jest niezbędny do powstawania krwinek czerwonych. Reguluje rozwój komórek nerwowych, wpływa na prawidłową funkcję układu nerwowego, przewodu pokarmowego, narządów płciowych. Kwas foliowy jest niezbędnym czynnikiem wzrostu i rozwoju. W pierwszych tygodniach ciąży jego rola ściśle związana jest z rozwojem i kształtowaniem układu nerwowego, zwłaszcza mózgu i rdzenia kręgowego.
Jeżeli przed ciążą i na jej początku poziom kwasu foliowego w organizmie kobiety był na odpowiednim poziomie, ta witamina może znacznie ograniczyć ryzyko wystąpienia u dziecka wad wrodzonych, dotyczących głównie mózgu i rdzenia kręgowego.
Aby być pewnym, że dostarcza się swojemu organizmowi odpowiednią ilość kwasu foliowego, najprościej jest przyjmować go w postaci suplementów. The U.S. Public Health Service (Amerykańska Publiczna Służba Zdrowia) zaleca wszystkim kobietom, które potencjalnie mogą zajść w ciążę przyjmowanie 400 mikrogramów (0.4 mg) kwasu foliowego dziennie. Może to zapobiec przeszło 70 % niektórych poważnych wad wrodzonych - wadom cewy nerwowej.
Bardzo istotne dla Ciebie jest to, abyś zanim zajdziesz w ciążę , codzienne dostarczała odpowiednią ilość kwasu foliowego. Nawet, wtedy gdy nie planujesz potomstwa w bliskiej przyszłości.
Nikt nie spodziewa się ciąży, która jest niezaplanowana. A jednak zdarza się ona dość często. Około połowa wszystkich ciąż jest niezaplanowana. Dlatego tak ważne jest, abyś przyjmowała wystarczającą ilość kwasu foliowego, jeśli tylko jest jakaś szansa na zajście w ciążę. Zazwyczaj, gdy dowiadujesz się o ciąży jest już 4-6 jej tydzień, a mózg i rdzeń kręgowy są już ukształtowane.
Oczywiście kwas foliowy nie występuje tylko w suplementach. Najwięcej jest go w warzywach zielonolistnych, drożdżach piwnych, wątróbce cielęcej, ziarnach jęczmienia i pszenicy, fasoli, soczewicy, soi, grochu, owocach i kiełkach.
KWAS FOLIOWY
Synonimy: folacyna, folan, kwas pteroiloglutaminowy, witamina B9.
JAK ODKRYTO KWAS FOLIOWY
W roku 1935r. Wills i Stewart przeprowadzili następujący eksperyment. Podawali małpom racje żywnościowe ubogiej ludności Bombaju, wywołując u ich niedokrwistość, która ustąpiła po podaniu autolizowanych drożdży. W 3 lata później Wills i Evans potwierdzili przydatność kliniczną preparatów drożdży u pacjentów chorych na niedokrwistość makrocytową (megaloblastyczną). W owym czasie Stockstad i Mauming wykazali, że kurczęta potrzebują do wzrostu nie znanego dotąd czynnika, który nazwali "factor U". Znajdował się on w drożdżach, otrębach, lucernie. W 1941r. Mitchell, Shunell i Wiliams otrzymali ze szpinaku związek, który nazwali kwasem foliowym (łac. folium= liść).
W roku 1946 Augier wraz ze współpracownikami zsyntetyzował kwas pteroiloglutaminowy.
Właściwości kwasu foliowego
Kwas foliowy jest jasno żółtą substancją rozpuszczalną w wodzie (jego sole są dobrze rozpuszczalne w wodzie). Kwas foliowy stosunkowo łatwo rozpada się pod wpływem podwyższonej temperatury i światła słonecznego. Nawet wskutek stosowania zwykłych metod obróbki kulinarnej zawartość tego kwasu obniża się dość znacznie.
GDZIE WYSTĘPUJE KWAS FOLIOWY
Związki typu kwasu folowego (foliowego) są bardzo szeroko rozpowszechnione w naturze. Występują one w tkankach wielu roślin i zwierząt, zwł. w zielonych warzywach liściastych oraz w wątrobie i drożdżach.
Witamina ta występuje w produktach spożywczych w bardzo zróżnicowanych ilościach. Dobrym jej źródłem są warzywa i owoce bogate również w witaminę C np.: pomarańcze, brukselka, kapusta włoska oraz warzywa i owoce będące źródłem beta-karotenu między innymi liście pietruszki, szpinak, cykoria, sałata, pomidory, suche nasiona roślin strączkowych (fasola, groch, soja zawierająca od 150 - 250mg w 100g produktu).
Folany są wrażliwe na gotowanie.
Zawartość folacyny w 100g produktu
Produkty spożywcze powyżej 5mg :
polędwica sopocka, polędwica z indyka, ryby (mintaj, morszczuk, śledzie), owoce (śliwki, brzoskwinie, jabłka, morele)
5 - 50mg :
mleko, sery dojrzewające i twarogowe, kurczaki, indyki, ziemniaki, pieczywo, płatki kukurydziane, kasze: gryczana i jęczmienna, ryby (dorsze, makrele), owoce (banany, truskawki, kiwi), warzywa (kalarepy, pomidory), orzechy
50 - 100mg :
warzywa (kapusta włoska, sałata, brokuły, brukselka, pietruszka korzeń, ryż brązowy, mąka pszenna, wrocławska, jaja, płatki owsiane, wątroba wieprzowa
150 - 250mg :
warzywa (szpinak, pietruszka - natka, fasola biała, groch), wątroba cielęca
Powyżej 250mg :
wątroba wołowa, wątroba drobiowa - kurczak, soja, zarodki pszenne, otręby pszenne, drożdże piekarskie
Jeżeli przed ciążą i na jej początku poziom kwasu foliowego w organizmie kobiety był na odpowiednim poziomie, ta witamina może znacznie ograniczyć ryzyko wystąpienia u dziecka wad wrodzonych, dotyczących głównie mózgu i rdzenia kręgowego.
Aby być pewnym, że dostarcza się swojemu organizmowi odpowiednią ilość kwasu foliowego, najprościej jest przyjmować go w postaci suplementów. The U.S. Public Health Service (Amerykańska Publiczna Służba Zdrowia) zaleca wszystkim kobietom, które potencjalnie mogą zajść w ciążę przyjmowanie 400 mikrogramów (0.4 mg) kwasu foliowego dziennie. Może to zapobiec przeszło 70 % niektórych poważnych wad wrodzonych - wadom cewy nerwowej.
Bardzo istotne dla Ciebie jest to, abyś zanim zajdziesz w ciążę , codzienne dostarczała odpowiednią ilość kwasu foliowego. Nawet, wtedy gdy nie planujesz potomstwa w bliskiej przyszłości.
Nikt nie spodziewa się ciąży, która jest niezaplanowana. A jednak zdarza się ona dość często. Około połowa wszystkich ciąż jest niezaplanowana. Dlatego tak ważne jest, abyś przyjmowała wystarczającą ilość kwasu foliowego, jeśli tylko jest jakaś szansa na zajście w ciążę. Zazwyczaj, gdy dowiadujesz się o ciąży jest już 4-6 jej tydzień, a mózg i rdzeń kręgowy są już ukształtowane.
Oczywiście kwas foliowy nie występuje tylko w suplementach. Najwięcej jest go w warzywach zielonolistnych, drożdżach piwnych, wątróbce cielęcej, ziarnach jęczmienia i pszenicy, fasoli, soczewicy, soi, grochu, owocach i kiełkach.
KWAS FOLIOWY
Synonimy: folacyna, folan, kwas pteroiloglutaminowy, witamina B9.
JAK ODKRYTO KWAS FOLIOWY
W roku 1935r. Wills i Stewart przeprowadzili następujący eksperyment. Podawali małpom racje żywnościowe ubogiej ludności Bombaju, wywołując u ich niedokrwistość, która ustąpiła po podaniu autolizowanych drożdży. W 3 lata później Wills i Evans potwierdzili przydatność kliniczną preparatów drożdży u pacjentów chorych na niedokrwistość makrocytową (megaloblastyczną). W owym czasie Stockstad i Mauming wykazali, że kurczęta potrzebują do wzrostu nie znanego dotąd czynnika, który nazwali "factor U". Znajdował się on w drożdżach, otrębach, lucernie. W 1941r. Mitchell, Shunell i Wiliams otrzymali ze szpinaku związek, który nazwali kwasem foliowym (łac. folium= liść).
W roku 1946 Augier wraz ze współpracownikami zsyntetyzował kwas pteroiloglutaminowy.
Właściwości kwasu foliowego
Kwas foliowy jest jasno żółtą substancją rozpuszczalną w wodzie (jego sole są dobrze rozpuszczalne w wodzie). Kwas foliowy stosunkowo łatwo rozpada się pod wpływem podwyższonej temperatury i światła słonecznego. Nawet wskutek stosowania zwykłych metod obróbki kulinarnej zawartość tego kwasu obniża się dość znacznie.
GDZIE WYSTĘPUJE KWAS FOLIOWY
Związki typu kwasu folowego (foliowego) są bardzo szeroko rozpowszechnione w naturze. Występują one w tkankach wielu roślin i zwierząt, zwł. w zielonych warzywach liściastych oraz w wątrobie i drożdżach.
Witamina ta występuje w produktach spożywczych w bardzo zróżnicowanych ilościach. Dobrym jej źródłem są warzywa i owoce bogate również w witaminę C np.: pomarańcze, brukselka, kapusta włoska oraz warzywa i owoce będące źródłem beta-karotenu między innymi liście pietruszki, szpinak, cykoria, sałata, pomidory, suche nasiona roślin strączkowych (fasola, groch, soja zawierająca od 150 - 250mg w 100g produktu).
Folany są wrażliwe na gotowanie.
Zawartość folacyny w 100g produktu
Produkty spożywcze powyżej 5mg :
polędwica sopocka, polędwica z indyka, ryby (mintaj, morszczuk, śledzie), owoce (śliwki, brzoskwinie, jabłka, morele)
5 - 50mg :
mleko, sery dojrzewające i twarogowe, kurczaki, indyki, ziemniaki, pieczywo, płatki kukurydziane, kasze: gryczana i jęczmienna, ryby (dorsze, makrele), owoce (banany, truskawki, kiwi), warzywa (kalarepy, pomidory), orzechy
50 - 100mg :
warzywa (kapusta włoska, sałata, brokuły, brukselka, pietruszka korzeń, ryż brązowy, mąka pszenna, wrocławska, jaja, płatki owsiane, wątroba wieprzowa
150 - 250mg :
warzywa (szpinak, pietruszka - natka, fasola biała, groch), wątroba cielęca
Powyżej 250mg :
wątroba wołowa, wątroba drobiowa - kurczak, soja, zarodki pszenne, otręby pszenne, drożdże piekarskie
FUNKCJE KWASU FOLIOWEGO W ORGANIZMIE
Reguluje różne procesy metaboliczne w organizmie, np. bierze udział jako koenzym w przenoszeniu reszt jednowęglowych
Uczestniczy w syntezie puryn, pirymidyn i niektórych aminokwasów.
Bierze udział w procesie podziału komórek.
Współuczestniczy z witaminą B12 w regulacji tworzenia i dojrzewania czerwonych krwinek.
SKUTKI NIEDOBORU KWASU FOLIOWEGO
Objawy hipowitaminozy (niedoboru)
Powstawanie ciężkich zaburzeń rozwojowych u płodu (wady cewy nerwowej).
Niedokrwistość megaloblastyczna.
Spowolnienie syntezy DNA i replikacji (podziału) komórek.
Osłabienie wchłaniania substancji pokarmowych z przewodu pokarmowego (biegunka tropikalna).
Upośledzenie funkcji układu nerwowego (nadpobudliwość i trudności w zasypianiu).
Ciekawostki o kwasie foliowym
Z udziałem kwasu foliowego powstają substancje neurostymulacyjne - serotonina działająca kojąco i uspokajająco (zdrowy sen!) oraz noradrenalina, która jest odpowiedzialna za aktywność i dynamikę w ciągu dnia. Kwas foliowy - to kolejna witamina z grupy B, która uczestniczy w syntezie "hormonów szczęścia".
Tymczasem trudno znaleźć człowieka, w którego organizmie znajdowałaby się wystarczająca jego ilość.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz