Leki statynowe.

Przegląd statyn - najczęściej używanych leków na cholesterol.

LEKI STATYNOWE

PRZEGLĄD STATYN
Statyny to leki przywracające właściwy poziom cholesterolu głównie poprzez inhibicję enzymu wątrobowego zwanego reduktazą HMG C-A. Udokumentowano, że statyny bardzo skutecznie obniżają poziom
cholesterolu oraz zmniejszają ryzyko ataku serca oraz śmierci. Jeśli dodamy, że zazwyczaj pacjenci dobrze je tolerują, łatwo zrozumieć, dlaczego są one jednymi z najczęściej przepisywanych leków.

KTÓRE LEKI SĄ STATYNAMI?
Najpopularniejsze statyny:

* atorwastatyna (Lipitor),
* fluwastatyna (Lescol),
* lowastatyna (Mevacor),
* prawastatyna (Pravachol),
* simwastatyna (Zocor),
* rosuwastatyna (Crestor).

JAK DZIAŁAJĄ STATYNY?
Statyny zmniejszają produkcję cholesterolu w wątrobie oraz powodują usuwanie z krwi cholesterolu LDL 'złego' cholesterolu przez wątrobę. Znacząco obniżają poziom cholesterolu LDL we krwi. Nieznacznie
podnoszą przy tym poziom 'dobrego' cholesterolu, czyli HDL.

KTÓRA STATYNA JEST NAJLEPSZA?
Zazwyczaj lekarz dokonuje wyboru statyny w oparciu o trzy czynniki: skuteczność obniżania cholesterolu, esterol, skuteczność w badaniach klinicznych, koszt. W większości przypadków statyny mogą być używane
wymiennie.

CHARAKTERYSTYCZNE CECHY STATYN
* Jedną z najnowszych statyn, rosuwastatynę, nazwano 'superstatyną' ponieważ obniża ona cholesterol LDL znacznie lepiej niż inne statyny.

* Atorwastatyna i simwastatyna najskuteczniej obniżają cholesterol spośród wszystkich leków nienależących do 'superstatyn'.

* Najwięcej dowodów klinicznych zebrano w odniesieniu do: lowastatyny, prawastatyny i simwastatyny.

* Ceny statyn różnią się znacznie. Najtańsza jest fluwastatyna, a najdroższe: atorwastatyna, simwastatyna i rosuwastatyna.

* Simwastatyna najlepiej spośród wszystkich statyn podwyższa poziom cholesterolu HDL.

* Simwastatyny użyto w badaniu, które pokazało, że statyny znacząco obniżają ryzyko ataku serca i wylewu niezależnie od poziomu cholesterolu.

JAKIE SĄ NAJCZĘSTSZE SKUTKI UBOCZNE WYWOŁYWANE PRZEZ STATYNY?
* Najczęściej występują problemy żołądkowo-jelitowe - mdłości, gazy, rozstrój żołądka. Rzadziej odnotowuje się ból głowy, zawroty głowy, wysypki skórne i problemy ze snem (problemy ze snem najczęściej powoduje atorwastatyna i simwastatyna).

* Statyny podnoszą poziom enzymów wątrobowych u 1 na 100 pacjentów. Po kilku tygodniach terapii należy wykonać badanie krwi.

* U 1 na 1000 pacjentów statyny zaburzają funkcjonowanie mięśni objawiające się słabością i bólem. Jeśli rozpad mięśni następuje na szeroką skalę, może to spowodować zaburzenie funkcji nerek i śmierć.

* Ceriwastatyna (Baycol) zaburzała funkcjonowanie mięśni i dlatego została wycofana z rynku.

* Rosuwastatyna poważnie zaburza funkcję mięśni przy dawce 80 mg (dawki do 40 mg uważa się za bezpieczne).

* Rosuwastatyna przyjmowana w niezalecanej dawce 80 mg wywołuje zaburzenie funkcji nerek.


LEKI WCHODZĄCE W INTERAKCJE ZE STATYNAMI
* Sok grejpfrutowy zwiększa wchłanianie większości statyn. Nadmierny poziom statyn może uszkodzić mięśnie.

* Niektóre antybiotyki i cyclosporina mogą nasilić działanie statyn i zwiększyć ryzyko uszkodzenia mięśni.

* Przyjmowanie statyn wraz z gemfibrozilem (inny preparat obniżający poziom lipidów) może zwiększyć ryzyko uszkodzenia mięśni.

* Atorwastatyna i simwastatyna mogą wzmocnić działanie Coumadiny oraz zwiększyć stężenie digoksyny we krwi.


SPOSOBY OBNIŻENIA KOSZTÓW LECZENIA Z UŻYCIEM STATYN
* Spytaj lekarza, czy może przepisać tańsze statyny.

* Niektóre pigułki zawierające statyny można przecinać na pół. Przyjmowanie połowy dużej pigułki (np. połowy pigułki 40 mg) jest tańsze niż zakup całej małej pigułki (w tym przypadku 20 mg).

* Sok grejpfrutowy zwiększa wchłanianie statyn. Zasugeruj lekarzowi, czy zgodziłby się, abyś przyjmował mniejszą dawkę statyn, ale jednocześnie z sokiem grejpfrutowym.