Mięta pieprzowa

Przyjemnie chłodzi, pomaga na problemy żołądkowe, a do tego pysznie smakuje!

Choć wzmianki o mięcie znajdują się już w starożytnych pismach, mięta pieprzowa została odkryta około 350 lat temu w Anglii. Powstała ona ze spontanicznego zmieszania się dwóch gatunków: mięty nadwodnej i mięty zielonej. Szybko została wprowadzona do uprawy i rozpowszechniła się w Europie.

Nazwa Mentha pochodzi od greckiej nimfy Mintho, podziemnej kochanki Hadesa, który, chcąc uchronić ją przed zazdrością żony, zamienił ją w roślinę mięty.Znane w starożytności odmiany mięty uważano za środki do rozjaśniania umysłu, dlatego też adepci filozofii nosili na głowie wieńce z jej liści. Napar z mięty polecany był też na migrenowe bóle głowy.Egipcjanie używali mięty do balsamowania zwłok.W Polsce często bywa mylona z miętą dziko rosnącą. Te dwie odmiany można odróżnić po smaku - mięta dzika ma smak szczypiący, a mięta pieprzowa chłodzący.

Jest rośliną wieloletnią, choć długo uprawiana w jednym miejscu dziczeje.Osiąga od 30 do 90 centymetrów wysokości.Ma ciemnozielone liście i łodygi, na dolnej stronie liście mają kolor czerwonawo-fioletowy.Liście mają ząbkowane brzegi i są ostro zakończone, układają się na łodydze naprzeciwlegle.Kwitnie drobnymi, fioletowymi kwiatami.Jako mieszaniec nie wytwarza owoców do rozmnażania. Zazwyczaj powstaje jeden owoc na łodygę, a tylko co dziesiąty owoc zdolny jest do kiełkowania.

Należy ją uprawiać w miejscach słonecznych o wilgotnej, żyznej glebie, bogatej w wapń i próchnicę. Co 4 lata należy ją przesadzać na nowe miejsce.Nowe rośliny uzyskuje się przez podział kłączy.
Liście należy zbierać, gdy tylko pojawią się pąki kwiatowe, zwykle w drugiej połowie czerwca. Zbiór powtarza się po odrośnięciu rośliny. Zbiory liści należy przeprowadzać w pogodny dzień. Roślinę ścina się pozostawiając 5-centymetrowy pęd.Liście osmykuje się i suszy w ocienionym miejscu, o dużym przepływie powietrza.Nie wolno zbierać liści porażonych rdzą miętową - świadczą o niej pomarańczowo-brunatne plamy na łodygach i dolnej stronie liści.

Liście mięty pieprzowej zawierają: olejek lotny (mentol, mentofuran, menton, octan mentolu, walerianian mentolu, felandren, pinen, cyneol, piperyton, tymol, karwakrol, seskwiterpeny, jasmon, garbniki (6-12%), flawonoidy), kwas askorbinowy, karoten, rutyna, apigenina, betaina, kwas oleanowy i ursulowy. Zawiera także witaminę C i A oraz żelazo, wapń, potas, magnez.Pobudza czynności trawienne żołądka i poprawia apetyt.Stosowany jako środek wiatropędny oraz żółciopędny.
Polecany w skurczach żołądka, kolce jelitowej, chorobach wątroby i dróg żółciowych (kamicy żółciowej, żółtaczce).Ze względu na działanie uspokajające pomocny w leczeniu bezsenności, migreny, nerwobóli i drgawek nerwowych. Działa rozkurczowo na mięśnie gładkie, bywa więc pomocny w dolegliwościach menstruacyjnych.Badania potwierdziły jego skuteczność w łagodzeniu objawów Zespołu Jelita Drażliwego. 79% dorosłych odczuło znaczną ulgę w bólu. W drugim badaniu zastosowano kontrolę placebo i 75% dzieci cierpiących na zespół drażliwego jelita odczuło poprawę.
Ma również właściwości odkażające i lekko znieczulające, dzięki czemu może być stosowany na obrzęki i owrzodzenia oraz bóle ucha.Używany jest również do płukania ust w stanach zapalnych jamy ustnej.Pomocny w leczeniu nieżytu nosa, w inhalacjach przy nieżytach oskrzeli i gardła. Pomoże również w zwykłym przeziębieniu, ponieważ rozrzedza śluz oraz działa łagodząco na bolące gardło.Stosowany jest jako przyprawa podczas gotowania potraw, ze względu na przyjemny smak i aromat.

Choć mięta stosowana z umiarem nie powoduje efektów ubocznych, ze względu na duża ilość substancji czynnych, wszystkie zioła należy przyjmować z rozwagą. Szczególnie należy uważać podczas stosowania skoncentrowanych olejków mięty - ich przedawkowanie może powodować bóle brzucha, wymioty, problemy z równowagą. a także reakcję alergiczną. Mentol może być szczególnie niebezpieczny dla dzieci.Jeśli jesteś w ciąży lub karmisz piersią, skonsultuj z lekarzem chęć przyjmowania preparatów z miętą.

Mięty nie powinny spożywać osoby cierpiące na chorobę refluksową przełyku (GERD) - rozluźnia ona zwieracz zamykający powrót treści żołądka do przełyku, co może nasilać objawy choroby.
Badania na myszach wykazały, że olejek z mięty pieprzowej zwiększa wchłanianie stosowanych zewnętrznie leków na raka. Jest zbyt wcześnie na interpretację tych wyników, ale powinno się unikać stosowania mięty pieprzowej razem innymi środkami miejscowymi.

Napar - łyżkę liści mięty pieprzowej zalać szklanką wrzątku, zaparzać pod przykryciem 10 minut, odcedzić. Pić 2-3 razy dziennie po szklance, najlepiej pół godziny przed posiłkiem.
Okład - Rozparzone wrzątkiem ziele zawinąć w gazę i przykładać pod ceratką na chore miejsce.
Nalewka - można spożywać ok. 40 kropel do 3 razy dziennie.
Przyprawa - można dodawać zarówno do deserów jak i gotowanych potraw.